Linux Mint Mate 15

Toen Gnome 2 naar Gnome 3 werd getransformeerd kwam Ubuntu met een eigen oplossing: Unity. Ook op Digiplace zijn de nodige artikelen terug te vinden over een soms moeizame overgang. Maar vanaf Ubuntu 12.04 werd Unity steeds volwassener en met de recente introductie (Ubuntu 13.04) van Unity 7 staat er eigenlijk best wel een volwaardige versie op onze computers.

Die computer is echter zelf ook fors aan het veranderen. Niet zo heel lang geleden zaten we bijna allemaal achter een personal computer. Maar gaandeweg werd de laptop steeds populairder. En die werd op haar beurt weer opgevolgd of aangevuld door netbooks, notebooks, ultrabooks, macbooks, tablets en smartphones. En ook de interface werd aangepast. Toetsenbord en muis worden steeds meer vervangen voor Touch besturing én we zien steeds meer applicaties verschijnen in de cloud. En dankzij steeds snellere draadloze verbindingen komen we steeds meer los van onze vaste werkplek te staan.

Cannonical heeft zich zelf ten doel gesteld om in al die ontwikkelingen mee te gaan. Verstandig natuurlijk want wie stil blijft staan heeft geen toekomst. Maar we leven nóg niet in de toekomst. En hoewel we wel bijna allemaal met een smartphone en/of een tablet rondlopen zijn er nog genoeg gebruikers die vooral graag van achter een desktopcomputer willen werken. Die gebruikers (en daar reken ik mij zelf toe) kunnen nog wel eens opkijken van al die veranderingen die op ons af komen. Want vanachter een desktop heb je niet zoveel aan aanraak schermen. En we weten inmiddels dat Ubuntu’s inspanningen vooral zijn gericht op het ontwikkelen van een symbiose tussen computer en mobiel.

Die ontwikkeling is nu in volle gang gezet. We zagen eerst de vensterknoppen van rechts naar links verdwijnen. We zien nu bijvoorbeeld een Twitter applicatie verdwijnen omdat er een Touch interface voor gemaakt moet worden. We zien crowdfunding projecten als Ubuntu Edge verschijnen. De koppeling met GTK wordt steeds meer verschoven naar de Qt toolkit . Allemaal prachtig maar ook allemaal gericht op een nieuwe manier van werken. En zoals we ook zagen met de komst van Unity…dat is niet meteen 100% volwassen als het op de markt wordt gebracht. Niet in de laatste plaats omdat Ubuntu zich verplicht om maar liefst elk half jaar een nieuwe release uit te brengen.

Kortom..is Ubuntu eigenlijk wel de verstandigste keuze voor een onvervalste desktop gebruiker? Of is het met het oog op de toekomst beter om vast om te kijken naar een distributie die wel de traditionele desktop in ere wenst te houden?

Linux Mint 15 MATE

Met die achtergrond ben ik eens gaan kijken naar Linux Mint. Zoals bekend is Mint gebouwd op Ubuntu maar heeft zich vooral weten te onderscheiden door specifiek twee eigen werkbladomgevingen aan te bieden: Mate en Cinnamon.

Na een eerste kennismaking ben ik vooral omwille van nostalgische redenen eens gaan werken met Linux Mint 15 MATE. Mate is een zgn. fork van Gnome 2. Een zeer vertrouwde omgeving voor iemand die al sinds 2001 met een Linux desktop werkt. En een omgeving die niets moet hebben van Touch bediening. Mate grijpt terug naar vertrouwde en beproefde technieken om simpel toegang te krijgen naar je applicaties.

Over de installatie hoef ik het niet te hebben. Die verloopt net zo als bij Ubuntu. Eenmaal geïnstalleerd en opgestart vallen wel meteen een paar zaken op.  Ten eerste een keurig welkomstscherm. Een prima manier om te communiceren met je gebruikers. En vooral erg plezierig voor nieuwe gebruikers die nog hun weg moeten zien te vinden. Je kan bijvoorbeeld via het welkomstscherm naar de Mint Community worden geleid. Ziet er allemaal vriendelijk uit maar ben ik dan echt pas de 362e geregistreerde gebruiker in Nederland?

Mint weet zich ten opzichte van Ubuntu in ieder geval te onderscheiden door een completer aanbod van software aan te leveren. Een prima beslissing! Waarom een ISO beperken tot een krappe 700 MB als we ook een dvd of usb stick kunnen gebruiken? Dankzij deze aanpak wordt Mint inclusief alle benodigde codecs aangeleverd en zijn onmisbare applicaties als bijvoorbeeld GIMP gewoon standaard aan boord.

MATE

Met Mate wordt een volwaardige Gnome 2 ervaring teruggegeven. Nou…dat is niet helemaal waar want Mint heeft haar eigen voorkeuren ingesteld en dat wil dus zeggen dat er weer een eigen menu wordt gebruikt op het onderste panel. En de vertrouwde panel aan de bovenkant van het scherm ontbreekt volledig. Maar dat is natuurlijk heel simpel aan te passen. Iedereen die ook met Gnome 2 heeft gewerkt heeft dat binnen de kortste keren opgelost. Dan nog even een leuke wallpaper erop zetten en kan krijg je zoiets als dit:

Je kan net als vroeger gewoon weer de bekende applets downloaden en toevoegen waaronder bijvoorbeeld de mate uitvoering van Netspeed (rechtsonder). Ook kan je weer je lm-sensors uitlezen vanuit een panel. Het werkt allemaal zoals je zou verwachten. Het is ook eenvoudig om je systeem optimaal te configureren. In het Configuratiecentrum wordt een redelijk volledig instellingen overzicht neergezet.

Daar zitten ook handige features bij die ik niet meteen herken van voorheen. Een computer met 2 aangesloten schermen wil bijvoorbeeld dat notificaties worden weergegeven op een vaste plek óf op het actieve scherm. Dat is allemaal heel eenvoudig in te stellen én te testen. Linux Mint 15 introduceert ook een nieuwe softwarebronnen & stuurprogrammabeheer die prima werken.

Kortom..er staat niets in de weg om weer als vanouds onder deze vertrouwde omgeving te werken.  Dat moet je dan ook gewoon een paar dagen doen. Wat dan bijvoorbeeld opvalt is hoe fijn de bestandsmanager Caja werkt. Gewoon met een statusbalk onderin beeld waarin je kan zien hoeveel ruimte op je partitie aanwezig is.  Maar ook met de mogelijkheid om een applicatie aan een map te koppelen. Zo kan je dus een dvd map gewoon openen met VLC of Totem. Iets wat onder Nautilus niet meer kan.  Ook grijpt  gelukkig de indeling van Caja bestandsmanager weer terug naar de oude vormgeving van Nautilus.

Terug naar Unity

Dit hele verhaal bestaat vooralsnog uit positieve opsommingen van Linux Mint Mate. Je zou dus verwachten dat er geen wolkje aan de hemel hangt. En toch ben ik na een paar dagen van intensief gebruik weer terug gestapt naar Ubuntu met Unity als werkbladomgeving. Waarom?

Ten eerste omwille van een niet te definiëren gevoel. Het is leuk om weer in een vertrouwde omgeving van Gnome 2 terug te keren. Maar gaandeweg kreeg ik het idee dat ik stil ben blijven staan. Er zijn tal van onderdelen die Mate veel beter doet dat Gnome 3 of Unity. Vooral de bestandsmanager Caja mag wat mij betreft zo ingevoerd worden. Maar vormgeving en vooral het bedieningsgemak van Unity ging ik toch missen. De altijd aanwezige Unity starterbar is voor mij een prima manier om veel gebruikte toepassingen te starten. De vensters die zich automatisch aanpassen (hoewel via Compiz waarschijnlijk ook onder Mate te configureren) mis ik ook onder Mate. Ik kreeg veel gebruikte webapps (Facebook, Google+, Tweetdeck, Google Agenda) die waren aangemaakt onder Google Chrome niet aan de praat onder Mate. Ook vond ik geen goed alternatief voor Unity-Mail en miste ik vooral het voordeel van de indicator-applet onder Unity (het envelopje).

Maar er was meer. Linux Mint Mate was bij mij niet stabiel te krijgen.  Volgens mij zit er iets niet goed in de login manager. Linux Mint heeft een prachtige vervanger gemaakt voor GDM. LightDM gebruikt ze sowieso niet.  Je kan nu kiezen tussen het vertrouwde GDM of een door Mint ontwikkelde HTML 5 login scherm. Die laatste ziet er werkelijk prachtig uit, zelfs met animatie. Maar het draait gewoon niet stabiel. Maar ook GDM gaf bij mij problemen. Gewoon domweg niet kunnen inloggen. Pas na 3 of 4 pogingen kwam ik binnen. En toen ik op enig moment wilde inloggen en een scherm kreeg dat Ubuntu niet was gevonden werd het tijd om de handdoek in de ring te gooien. Ten slot van rekening kan ik onder Ubuntu ook MATE (en Cinnamon) installeren.

Conclusie:

Linux Mint Mate 15 is een prachtige distributie. Snel, aantrekkelijk en eigenlijk ook heel vertrouwd. En hoewel de omgeving volledig is gericht op traditionele desktop gebruikers wringt toch de schoen bij diezelfde constatering. De desktop veranderd en haar gebruikers veranderen ongemerkt dus ook mee. En dan is het prima om “een paar oude schoenen” te vinden maar eigenlijk kom je alleen maar verder met een paar nieuwe schoenen. Die moet je dan nog wel even inlopen maar uiteindelijk kom je daar nog het beste mee weg. Maar dat neemt niet weg dat de komende periode nog wel eens spannend kan gaan worden. Hoe ontwikkeld Ubuntu zich verder? Mijn kritiek op het huidige Nautilus (of moet je bestanden zeggen?) komen vooral voort uit beslissingen die genomen zijn door de Gnome gemeenschap. Hoe succesvol gaat Cannonical worden met haar ambitie om haar desktop te integreren met mobiele hardware? Als Linux Mint met haar Mate de nodige stappen kan maken in stabiliteit en mogelijk in vormgeving dan kan ik mij voorstellen dat ik alsnog terug grijp naar Mate.

Tot slot..een andere oplossing zou kunnen zijn om te werken met Linux Mint 15 Cinnamon. Helaas ondervond ik daar dezelfde problemen met het inloggen en stabiliteit. Daarom heb ik daar verder geen aandacht aan besteed.